Επικοινωνιακά, η πρώτη συνέντευξη του Νίκου Ανδρουλάκη μετά την εκλογή του στην προεδρία του ΚΙΝΑΛ, ήταν ασφαλώς επιτυχημένη. Ο πήχης είναι ακόμα σχετικά χαμηλά, όλοι αναγνωρίζουν ότι θα χρειαστεί ένα διάστημα για να προσαρμοστεί στο νέο του ρόλο. Έστω κι έτσι δεν απογοήτευσε. Και μόνο ο ήπιος και συγκροτημένος λόγος του ήταν αρκετός για να δώσει το διαφορετικό στίγμα της αντιπολίτευσης που σκοπεύει να ασκήσει σε σχέση με τον ΣΥΡΙΖΑ. Χωρίς κραυγές και χωρίς ακρότητες αλλά και με κάτι ακόμα πιο σημαντικό. Θα ασκήσουμε αντιπολίτευση με «πυξίδα το δημόσιο συμφέρον», είπε. Είναι δύσκολο αλλά αν το τηρήσει θα αποτελέσει τομή για τα πολιτικά μας πράγματα. Δεν το συνηθίζουν οι πολιτικοί μας.

Επιτυχημένη σε μεγάλο βαθμό ήταν και η κριτική του στο ζήτημα της πανδημίας. Απέφυγε τον λαϊκισμό των δωρεάν τεστ κι επέκρινε σωστά την κυβέρνηση για το σήμα του εφησυχασμού που κατά καιρούς εκπέμπει. Τάχθηκε υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού ενώ για το πλαφόν στα τεστ ζήτησε να πάει πιο χαμηλά στα 40 ευρώ. Δεν ξέρω αν είναι η σωστή τιμή, σίγουρα όμως τα δύο χρόνια του Covid, οι ιδιωτικές κλινικές και πολλά διαγνωστικά κέρδισαν πολλά με τα 60 ευρώ που χρέωναν. Όσοι αντιμετωπίζουν χρόνιο πρόβλημα το γνωρίζουν πολύ καλά.

Στα υπόλοιπα θέματα οι τοποθετήσεις του άφηναν πολλά προς διευκρίνιση, είναι όμως νωρίς για να κριθεί. Σίγουρα θα χρειαστεί περισσότερη και καλύτερη προετοιμασία. Στο ζήτημα της βίας στα πανεπιστήμια δέχθηκε, όχι άδικα, την περισσότερη κριτική. Οι εταιρείες σεκιούριτι που πρότεινε ως εναλλακτική στην πανεπιστημιακή αστυνομία, ήδη χρησιμοποιούνται σε ορισμένα ιδρύματα χωρίς αποτέλεσμα. Άλλωστε στην πράξη, το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να ειδοποιήσουν τον πρύτανη για να καλέσει την αστυνομία. Και βέβαια αντίθετα από ότι υποστήριξε και αυτές έχουν κόστος. Σωστά βέβαια επισήμανε ότι μετά από 2,5 χρόνια στην εξουσία, η κυβέρνηση είναι υπόλογη για την συνεχιζόμενη βία. Στο τελευταίο κρούσμα ωστόσο με την απειλητική αφίσα εναντίον του πρύτανη του πανεπιστημίου της Μακεδονίας, το ΚΙΝΑΛ καθυστέρησε μερικά 24ωρα ως ότου την καταδικάσει. Η βία στα πανεπιστήμια αποτελεί μια κηλίδα για ολόκληρο το πολιτικό σύστημα.

Ερωτήματα άφησαν και οι τοποθετήσεις του στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής και των σχέσεων με την Τουρκία. Το ΚΙΝΑΛ, αντίθετα από τον ΣΥΡΙΖΑ, ψήφισε τα εξοπλιστικά. Ο Ανδρουλάκης ωστόσο διαφοροποιήθηκε στο ζήτημα των Ευρωπαϊκών κυρώσεων υποστηρίζοντας ότι πλήττουν τους Τούρκους πολίτες κι έτσι τους συσπειρώνουν γύρω από τον Ερντογάν. Αντ’ αυτών πρότεινε να επιδιωχθεί εμπάργκο όπλων, θέση που έχει υπερψηφίσει το Ευρωκοινοβούλιο μετά από δική του πρωτοβουλία. Αλλά βέβαια άλλο είναι οι Ευρωβουλευτές και άλλο τα κράτη. Προπαγανδιστικά ακούγεται ωραία. Μια τέτοια θέση όμως είναι πολύ δύσκολο αν όχι αδύνατο να περάσει στο Συμβούλιο Κορυφής καθώς διακυβεύονται παραγγελίες πολλών δισεκατομμυρίων. Άλλωστε ως σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει φανεί απρόθυμη να υιοθετήσει και τις πιο απλές κυρώσεις, γιατί θα συναινέσει σε ακόμα πιο αυστηρές; Δεν είναι κατανοητό εξ άλλου γιατί μια τέτοια βαριά κύρωση δεν θα συσπειρώσει εξ ίσου ή και περισσότερο τους πολίτες και δεν θα ενισχύσει τα εθνικιστικά αντανακλαστικά στην Τουρκία. Σε σχέση με την εξωτερική πολιτική ωστόσο το μείζον είναι ότι ο Ανδρουλάκης έχασε την ευκαιρία να προβάλει μια διαφορετική προσέγγιση που θα αποφεύγει την παγίδα της διαρκούς και επικίνδυνης κλιμάκωσης. Ακόμα και αν σήμερα, με τον Ερντογάν αποσταθεροποιημένο, κάτι τέτοιο δεν είναι ρεαλιστικό, σε βάθος χρόνου ο διάλογος και η παραπομπή σε διαιτησία είναι η μόνη λύση. Θα είχε βάλει έτσι και μια σαφή διαχωριστική γραμμή με την δεξιά της ΝΔ η οποία σε κρίσιμα ζητήματα, δείχνει να έχει τον κ. Μητσοτάκη σε ομηρία.

Στα ζητήματα της οικονομίας και της ενέργειας είχε σίγουρα ενδιαφέρον η πρόταση του να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στις ενεργειακές κοινότητες. Προφανώς χρειάζεται περισσότερη επεξεργασία, είναι όμως μια λύση και για να ξεπεραστούν οι αντιδράσεις που έχουν εκδηλωθεί σε πολλές περιοχές μέσω της εμπλοκής της τοπικής αυτοδιοίκησης. Θα επιτρέψει ακόμα να μοιραστούν πιο δίκαια τα οφέλη της πράσινης μετάβασης. Μεγαλύτερη επεξεργασία θέλει και το θέμα του κατώτατου μισθού. Δεν προσδιόρισε τι σημαίνει «γενναία αύξηση» ούτε εξήγησε τι είδους «ρήτρες» μπορεί να υπάρξουν για να αποφευχθούν ενδεχόμενες επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν στις μικρές επιχειρήσεις και στην απασχόληση. Το ίδιο ισχύει και για τις μειώσεις στον ΦΠΑ που προκρίνει. Έφταιγε βέβαια ο περιορισμένος χρόνος της συνέντευξης, δεν προσφερόταν για αναλυτικές τοποθετήσεις. Θα είναι μεγάλο λάθος όμως αν το ΚΙΝΑΛ παρασυρθεί σε έναν διαγωνισμό παροχολογίας. Μετά από μια δεκαετία λιτότητας, τρία μνημόνια και χρέος στο 200% του ΑΕΠ, οι πολίτες καταλαβαίνουν ότι η καταπολέμηση των ανισοτήτων έχει ως απαράβατη προϋπόθεση την οικονομική σταθερότητα.

Η τελευταία ερώτηση που του έγινε αφορούσε, τι άλλο, το ζήτημα των συνεργασιών. Τι θα κάνει το ΚΙΝΑΛ αν μετά τις εκλογές κανέναν κόμμα δεν έχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο κ. Ανδρουλάκης επέλεξε την υπεκφυγή ή αν προτιμάτε την φυγή προς τα εμπρός. Στόχος μου, είπε, είναι να σχηματίσουμε μια «σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση». Σαν σύνθημα ακούγεται ωραίο για όσους συμφωνούν. Σαν απάντηση στο ερώτημα ωστόσο, δεν λέει κάτι. Πόσο μάλλον που σύμφωνα με το ρεπορτάζ ο κ. Ανδρουλάκης επιμένει να λέει στους συνομιλητές του ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να συνεργαστεί με την ΝΔ. Κάτι τέτοιο, πιστεύει, θα υπονομεύσει τις προοπτικές του ΠΑΣΟΚ να ανακτήσει την ηγετική του θέση στον κεντροαριστερό χώρο. Η ανησυχία είναι κατανοητή. Το ερώτημα που προκύπτει όμως είναι το προφανές: αν «πυξίδα» στην άσκηση αντιπολίτευσης είναι το δημόσιο συμφέρον, γιατί δεν ισχύει το ίδιο και για τις συνεργασίες; Ανάμεσα στις εκλογικές προοπτικές του ΚΙΝΑΛ και στον κίνδυνο της ακυβερνησίας τι επιτάσσει το δημόσιο συμφέρον; Όταν έρθει η ώρα το ΚΙΝΑΛ θα χρειαστεί μια πολύ καλύτερη απάντηση από αυτή που έδωσε ο αρχηγός του.