Μόλις πριν από ένα χρόνο, ο Farhad Wajdi βρισκόταν στην Καμπούλ με τους γονείς και τα αδέρφια του, διευθύνοντας έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που έστησε ντόπιες γυναίκες με καροτσάκια street food.

Προσέλκυαν τα πρωτοσέλιδα των διεθνών μέσων ενημέρωσης και κέρδιζαν υποστήριξη από ΜΚΟ με έδρα τις ΗΠΑ και την αφγανική κυβέρνηση. Αλλά τώρα, των Ταλιμπάν επιστροφή στην εξουσία στη χώρα, η οποία έλαβε χώρα πολύ πιο γρήγορα από ό,τι έλεγαν Αμερικανοί ή Αφγανοί αξιωματούχοι ότι ήταν δυνατό, έχει ανατρέψει την τύχη της οικογένειας και τη διχάζει μεταξύ δύο χωρών.

Οι ΗΠΑ απέσυρε τα τελευταία στρατεύματά της από το Αφγανιστάν τη Δευτέρα, σηματοδοτώντας το τέλος του 20ετούς πολέμου της στη χώρα. Αλλά η κληρονομιά των ενεργειών των ΗΠΑ στη χώρα θα συνεχίσει να επιβιώνει μέσω των οικογενειών όπως του Wajdi, καθώς και των τρομακτικών, συχνά διεστραμμένων συνεπειών που αντιμετωπίζουν. Ο οργανισμός του Wajdi προσέλκυσε κάλυψη σε καταστήματα όπως ο Guardian, το BBC News και το Al Jazeera καθώς και αναγνώριση και οικονομική υποστήριξη από διεθνείς οργανισμούς όπως το Asia Foundation και το Global Citizen με έδρα τις ΗΠΑ. Η αφγανική κυβέρνηση δώρισε ακόμη και μοτοσικλέτες που ανακτήθηκαν στη μη κερδοσκοπική οργάνωση. Αλλά αυτή η προσοχή είναι που τελικά τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τη χώρα του πέρυσι — και τώρα θέτει σε κίνδυνο την οικογένειά του.

Ο Wajdi ζει στη Βιρτζίνια, όπου μετακόμισε πέρυσι για να ζητήσει άσυλο αφού οι μαχητές του ISIS απείλησαν τη ζωή του, είπε. Ταξίδεψε στην Αμερική μπροστά από τους γονείς και τα αδέρφια του και σχεδίαζε να ενωθούν μαζί του τελικά — αλλά κανένας από αυτούς δεν είχε συνειδητοποιήσει πόσο λίγος χρόνος τους είχε απομείνει πριν την κατάρρευση της κυβέρνησης. Από τους Ταλιμπάν παρασύρθηκε στην εξουσία, η οικογένεια του Wajdi κρύβεται και έχει έρθει σε επαφή με όλους όσους γνωρίζει για να προσπαθήσει να τους απομακρύνει. Πολλοί άνθρωποι και οργανισμοί έχουν προσπαθήσει, αλλά τίποτα δεν λειτούργησε.

Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός για το καλάθι τροφίμων της οικογένειάς τους επέτρεψε στις γυναίκες να πουλήσουν γρήγορα γεύματα όπως ζυμαρικά και ρύζι στους πεζούς στην Καμπούλ. Το φαγητό του δρόμου είναι δημοφιλές στην Καμπούλ, αλλά συνήθως πωλείται από άνδρες. Όταν ο Wajdi ξεκίνησε την οργάνωση με τη βοήθεια της οικογένειάς του το 2010, ένα πρόβλημα ήταν ότι οι γυναίκες έπρεπε να σπρώχνουν μόνες τους τα καροτσάκια, κάτι που ήταν ταμπού, είπε ο Wajdi. «Πολιτιστικά, θεωρείται πολύ κακό για μια γυναίκα να σπρώχνει το καρότσι», είπε.

Ως αποτέλεσμα, ο Wajdi και ο πατέρας του, ο οποίος ήταν γνώστης των ηλεκτρονικών, συνεργάστηκαν για να σχεδιάσουν καρότσια που τροφοδοτούνταν από ηλιακούς συλλέκτες. Η μητέρα του, είπε, συμβούλευε και βοηθούσε τους πωλητές των καροτσιών. Αντιμετώπισαν λεκτική κακοποίηση και απειλές, είπε ο Wajdi, αλλά τα καροτσάκια τους βοήθησαν να κερδίσουν χρήματα για τις οικογένειές τους, κάτι που έκανε ιδιαίτερα μεγάλη διαφορά για όσες ήταν χήρες.

Πέρυσι, αφού το Αφγανιστάν μπήκε σε lockdown λόγω του COVID-19 και οι πλανόδιοι πωλητές τροφίμων δεν μπορούσαν πλέον να λειτουργούν, τα καρότσια ήταν μετατράπηκε σε κινητές μονάδες απολύμανσης.

«Βλέποντας ότι η μαμά μου είχε ενδυναμώσει τον εαυτό της, βοήθησε να κάνω το όραμά μου πιο ξεκάθαρο, ότι πρέπει να βοηθήσω περισσότερες γυναίκες να γίνουν σαν τη μαμά μου», είπε ο Wajdi.

Αλλά δεν υποστήριξαν όλοι το έργο. Το περασμένο καλοκαίρι, ο Wajdi άρχισε να δέχεται απειλητικά τηλεφωνήματα.

«Με τη φήμη, ήρθε και ένας κίνδυνος για εμάς», είπε. «Ένας τύπος μου τηλεφώνησε από έναν ιδιωτικό αριθμό και είπε ότι προωθείτε τη δυτική ιδεολογία στο Αφγανιστάν».

Ήρθαν περισσότερες κλήσεις. Στην αρχή δεν τους έπαιρνε στα σοβαρά. Στη συνέχεια όμως έλαβε ένα μήνυμα στο Facebook, το οποίο μοιράστηκε με το BuzzFeed News, απειλώντας ότι θα «στοχοποιήσει [his] χώρο εργασίας και σπίτι» και ότι ο «τελικός προορισμός του θα είναι η κόλαση». Ο λογαριασμός που το έστειλε, ο οποίος φαίνεται να βρίσκεται ακόμα στο Facebook, αυτοπροσδιορίστηκε ως μέρος του Ισλαμικού Κράτους της επαρχίας Χορασάν, μιας περιφερειακής θυγατρικής του ISIS που χρησιμοποιεί το ιστορικό όνομα μιας περιοχής που καλύπτει τμήματα του σύγχρονου Αφγανιστάν και του Πακιστάν. Το μήνυμα ανέφερε ότι ο Wajdi στοχοποιούνταν επειδή απασχολούσε γυναίκες της μειονότητας Hazara ως πωλητές καροτσιών. «Αν παραδοθείτε σε εμάς, μπορούμε να μειώσουμε την τιμωρία σας», ανέφερε.

«Φοβήθηκα», είπε ο Wajdi. Έκλεισε το γραφείο και μετέφερε περίπου 40 κάρα σε περιοχή κοντά στο σπίτι του. Οι γονείς του πήραν σοβαρά τις απειλές. Τα χρόνια που ζούσαν μέσα από τον πόλεμο τους είχαν δείξει ότι έπρεπε.

Η οικογένεια αποφάσισε ότι ο Wajdi θα ταξίδευε στη Βιρτζίνια για να ζητήσει άσυλο, καθώς είχε ήδη τουριστική βίζα για τις ΗΠΑ και είχε έναν θείο που έμενε εκεί. Οι γονείς του, που δεν είχαν βίζα για τις ΗΠΑ, δεν μπορούσαν να πάνε μαζί του.

Ήταν μια απογοητευτική απόφαση, αλλά εκείνη την εποχή, ο Wajdi υπέθεσε ότι θα μπορούσε τελικά να βοηθήσει τους γονείς του να τον ακολουθήσουν. Αλλά μετά όλα άλλαξαν.

«Μόλις ανέλαβαν οι Ταλιμπάν, εγκαταλείψαμε γρήγορα το σπίτι μας», είπαν οι γονείς του στο BuzzFeed News σε ένα email. Ο γείτονάς τους τους είχε πει ότι ένοπλοι είχαν εισβάλει στο σπίτι τους ενώ ήταν έξω και έψαξαν το μέρος, ρωτώντας για αυτούς. Την ημέρα που οι Ταλιμπάν σάρωσαν την Καμπούλ, ο Wajdi είδε τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων για ανθρώπους που έρχονταν στο αεροδρόμιο και υπήρχαν φήμες ότι Αφγανοί επιβιβάζονταν σε αεροπλάνα απλώς βρίσκοντας στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή. Ήταν επικίνδυνο, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τις απειλές, το να μείνεις πίσω θα μπορούσε να είναι χειρότερο.

Οι γονείς του Wajdi αποφάσισαν να το ρισκάρουν. Με τα μικρά τους παιδιά, άφησαν τα πάντα, εκτός από μερικές σακούλες με φαγητό και ποτά, ζητώντας από έναν γείτονα να προσέχει το σπίτι. Για μέρες έμειναν στις περιοχές κοντά στο αεροδρόμιο, κοιμόντουσαν στο δρόμο για να μην χάσουν ευκαιρίες και μετακινούνταν από πύλη σε πύλη με βάση φήμες που άκουγαν για το πού επιτρέπονταν οι άνθρωποι να μπουν μέσα. Κουνώντας χαρτιά, φώναξαν για βοήθεια σε ξένους στρατιωτικούς αξιωματούχους και διερμηνείς. Κανείς δεν θα επενέβαινε.

Συνέχισαν να μην έχουν νερό όσο βρίσκονταν στο αεροδρόμιο, είπε ο Wajdi. «Μόνο οι άνθρωποι μπορούν να περάσουν – είστε μόνο εσείς με τα έγγραφά σας και τα παιδιά σας. Χωρίς τσάντες, χωρίς αποσκευές.»

Η οικογένεια πέρασε μέρες κατασκηνωμένη κοντά στο αεροδρόμιο, προσευχόμενη να εκκενωθεί. (Το BuzzFeed News αποκρύπτει τα ονόματά τους για να προστατεύσει την ασφάλειά τους.) Ο Wajdi περνούσε τις νύχτες του στο τηλέφωνο με τη μητέρα του, η οποία φόρτιζε ένα κινητό με ένα power bank. Και οι δύο γονείς του έλεγαν το ίδιο πράγμα: «Γιε μου, δεν υπάρχει καμία πρόοδος». Πέρασε τις μέρες κάνοντας τηλεφωνήματα σε όποιον μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει—τα ιδρύματα που τον είχαν υποστηρίξει, δημοσιογράφους και φίλους στις ΗΠΑ και την Ευρώπη.

Όταν τρομοκράτες βομβαρδισμένοι Το διεθνές αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι την Πέμπτη, σκότωσε τουλάχιστον 170 Αφγανοί καθώς και 13 αμερικανοί στρατιώτες, η οικογένεια του Wajdi ήταν έξω από το αεροδρόμιο — αλλά σε διαφορετική πύλη, όπου μπορούσαν να ακούσουν την έκρηξη αλλά δεν ένιωσαν τον αντίκτυπο. Τώρα κρύβονται ξανά. Ο Wajdi άκουσε για τη βομβιστική επίθεση στις ειδήσεις – προσπάθησε αμέσως να τηλεφωνήσει αλλά δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με τους γονείς του. «Ανησυχούσα τόσο πολύ», είπε. Τελικά, όταν επέστρεψε το σήμα της κινητής τηλεφωνίας, μπόρεσε να έρθει σε επαφή.

Τώρα που οι ΗΠΑ αποχώρησαν από το Αφγανιστάν, ο Wajdi προσπαθεί να διατηρήσει την ελπίδα. Οι Ταλιμπάν έχει υποσχεθεί να επιτρέψουν στους Αφγανούς που έχουν βίζα για άλλες χώρες ή ξένα διαβατήρια να αναχωρήσουν, αλλά ο Wajdi δεν τους πιστεύει.

«Είναι πολύ δύσκολο», είπε. «Όταν βλέπεις την κατάσταση στην τηλεόραση, όταν βλέπεις το μέλλον της χώρας σου, φαίνεται πραγματικά ζοφερό. Σκέφτεσαι, τι θα γίνει αν μια μέρα οι γονείς σου εκτελεστούν μπροστά στα μάτια σου;»

Αυτές τις μέρες, το μυαλό του είναι γεμάτο με τι-αν. Ο Wajdi διαψεύδει τις υπερβολικά ρόδινες προβλέψεις που έγιναν από τις αφγανικές και αμερικανικές κυβερνήσεις σχετικά με τη σταθερότητα της Καμπούλ. «Γι’ αυτό η μαμά και ο μπαμπάς μου δεν είχαν ήδη διαβατήρια», είπε. «Δεν ήμασταν ψυχικά προετοιμασμένοι να φύγουμε από τη χώρα». Αν ο Wajdi δεν είχε εμπιστευτεί έναν φίλο στην αφγανική κυβέρνηση που είχε προσπαθήσει να κατευνάσει τους φόβους του ότι οι Ταλιμπάν θα νικούσαν γρήγορα τον στρατό, θα μπορούσε να το είχε δει αυτό να έρχεται.

«Αισθανόμαστε σαν να είμαστε ακόμα σε ένα όνειρο», είπε. «Πώς είναι δυνατόν να αλλάζουν τα πράγματα τόσο γρήγορα; Ποτέ δεν πίστευα ότι όλα θα κατέρρεαν τόσο εύκολα».