Η Γαλλία ανέλαβε την εξάμηνη εκ περιτροπής προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το Σάββατο με ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για μια «ισχυρή» και «κυρίαρχη» Ευρώπη, αλλά αυτό είναι πιθανό να διαταραχθεί από το νέο ξέσπασμα του COVID-19 και τις προεδρικές εκλογές του Απριλίου .
Τα μεσάνυχτα (23:00 GMT την Παρασκευή), η Γαλλία ανέλαβε τη Σλοβενία, η οποία είχε την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ από την 1η Ιουλίου, και θα αντικατασταθεί το δεύτερο εξάμηνο του έτους από την Τσεχική Δημοκρατία.
Ως σύμβολο αυτής της παράδοσης, ο Πύργος του Άιφελ και το Παλάτι των Ηλυσίων φωτίστηκαν ταυτόχρονα στο μπλε, το χρώμα της Ευρώπης.
Αλλά η τοποθέτηση της ευρωπαϊκής σημαίας κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου στο Παρίσι πυροδότησε επίσης μια διαμάχη.
Οι ακροδεξιοί υποψήφιοι για την προεδρία Μαρίν Λεπέν και Ερίκ Ζεμούρ δήλωσαν «εξοργισμένοι» που η γαλλική σημαία αντικαταστάθηκε από τη σημαία της ΕΕ «πάνω από τον τάφο του άγνωστου στρατιώτη».
«Η γαλλική σημαία προφανώς θα επανατοποθετηθεί», απάντησε ο υπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Κλεμέν Μπον, καταγγέλλοντας «στείρες πολεμικές».
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υπόσχεται ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για την εξάμηνη θητεία της Γαλλίας.
«Μπορείτε να βασιστείτε στην απόλυτη δέσμευσή μου», είπε στην πρωτοχρονιάτικη ομιλία του. «Για να γίνει αυτή η στιγμή, που συμβαίνει μόνο μία φορά κάθε 13 χρόνια, μια εποχή προόδου: μια εποχή προόδου για τον έλεγχο των συνόρων μας, την άμυνά μας , η κλιματική μετάβαση, η ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, η οικοδόμηση μιας νέας συμμαχίας με την αφρικανική ήπειρο, η εποπτεία των μεγάλων πλατφορμών του Διαδικτύου και ο πολιτισμός στην Ευρώπη».
«Μια ευρωπαϊκή καμπή»
Για έξι μήνες, η Γαλλία θα έχει επομένως σημαντική επιρροή για να προωθήσει ορισμένα ζητήματα και να βρει συμβιβασμούς για τα 27 κράτη μέλη, ακόμη και αν η άσκηση, η οποία επιτηρείται πολύ στενά, απαιτεί ουδετερότητα και διακριτικότητα.
Ο Μακρόν έχει θέσει τον πήχη πολύ ψηλά: «Το 2022 πρέπει να είναι η χρονιά μιας ευρωπαϊκής καμπής», είπε.
Είναι ζήτημα να γίνει «η Ευρώπη ισχυρή στον κόσμο, πλήρως κυρίαρχη, ελεύθερη από τις επιλογές της και κυρίαρχος του πεπρωμένου της», εξήγησε στις 9 Δεκεμβρίου.
Η γαλλική προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FPEU) έχει θέσει τρεις τομείς προτεραιότητας: τη θέσπιση κατώτατων μισθών σε ολόκληρη την ΕΕ, τη ρύθμιση των ψηφιακών κολοσσών και τη δημιουργία φόρου άνθρακα στα προϊόντα που εισάγονται στην Ευρώπη ανάλογα με τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις.
Ο Μακρόν υποστηρίζει επίσης τη μεταρρύθμιση του χώρου Σένγκεν για την καλύτερη «προστασία των συνόρων της Ευρώπης» ενόψει των μεταναστευτικών κρίσεων, ένα θέμα που θα βρίσκεται στο επίκεντρο της γαλλικής προεδρικής εκστρατείας.
Σκοπεύει επίσης να βάλει στο τραπέζι μια αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων -τα περίφημα κριτήρια του Μάαστριχτ- που διέπουν τα ευρωπαϊκά ελλείμματα, προκειμένου να μπορέσει να χρηματοδοτήσει περισσότερες ευρωπαϊκές επενδύσεις και ανάπτυξη.
Και να συνεχίσει να σημειώνει πρόοδο στην ευρωπαϊκή άμυνα, παρά την απροθυμία ορισμένων εταίρων που είναι πάνω από όλα προσκολλημένοι στην προστασία του ΝΑΤΟ.
Πρόκειται για φιλοδοξίες που δεν έχει πάψει να επιδεικνύει από την εκλογή του το 2017, αλλά όχι χωρίς να προκαλεί ένταση μεταξύ ορισμένων από τους εταίρους του, ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη.
Ωστόσο, μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη του νέου γερμανού καγκελαρίου, του σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς, ο οποίος θα προεδρεύσει της G7 το 2022 και ο οποίος επίσης υποστηρίζει μια «πιο κυρίαρχη και ισχυρή Ευρώπη».
«Μαζί, θα εργαστούμε για μια πιο ψηφιακή, οικολογική και κοινωνική Ευρώπη, της οποίας η φωνή ακούγεται στον κόσμο», έγραψε επίσης στο Twitter η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν το Σάββατο.
Η προεδρία του συμβουλίου συμπίπτει με τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία – δίνει στον κάτοχο την ευκαιρία να επηρεάσει τις προτεραιότητες στην ευρωπαϊκή ατζέντα.
Η ΕΕ βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι σε μια σειρά ζητημάτων, από την ασφάλεια στην Ευρώπη – δεκάδες χιλιάδες ρωσικά στρατεύματα συγκεντρώνονται στις πύλες της Ουκρανίας – μέχρι την υγειονομική κρίση που θολώνει για άλλη μια φορά τον οικονομικό ορίζοντα.
Ωστόσο, οι προεδρικές εκλογές του Μαΐου και οι βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου στη Γαλλία θα πλήξουν σκληρά την προεδρία της ΕΕ της χώρας, μειώνοντας τον διαθέσιμο χρόνο για δράση.
Η άνοδος της παραλλαγής Omicron θα ανατρέψει επίσης την ατζέντα, τουλάχιστον τον Ιανουάριο, όταν πολλές συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν εξ αποστάσεως.
Η αντιπολίτευση καταγγέλλει εργαλειοποίηση του «PFUE» από τον Εμανουέλ Μακρόν, έναν πολύ πιθανό υποψήφιο για επανεκλογή, ακόμη κι αν μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να προβεί σε οποιαδήποτε ανακοίνωση.
«Μπορεί να είναι πλεονέκτημα για τον Γάλλο πρόεδρο (…) αλλά και κίνδυνος» εάν οι πολιτικοί του αντίπαλοι επιλέξουν να του επιτεθούν κατά μέτωπο για την ευρωπαϊκή πολιτική του, συνόψισε ο Τιερί Σοπέν, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Λιλ. (Βόρειος).